در صنایع مختلف، دانستن مقدار دقیق سطح مایعات یا مواد جامد درون مخازن برای جلوگیری از سرریز، خشک شدن پمپ، کاهش تلفات و کنترل فرآیند اهمیت زیادی دارد. برای این منظور از ترانسمیتر سطح (Level Transmitter) استفاده میشود. این دستگاه به کمک سنسورهایی که دارد، میزان سطح ماده را اندازهگیری کرده و آن را به سیگنال الکتریکی (مانند ۴-۲۰ میلیآمپر یا پروتکلهای دیجیتال) تبدیل میکند تا در سیستمهای کنترلی مانند PLC یا DCS و مانیتورینگ و اتوماسیون سیستمهای صنعتی استفاده شود.
انواع ترانسمیتر سطح
بسته به نوع فرآیند، نوع سیال و خواص فیزیکی ماده، شرایط محیطی و دقت مورد نیاز انواع مختلفی از ترانسمیتر سطح طراحی شدهاند:
- ترانسمیتر سطح راداری
بر اساس ارسال و دریافت امواج الکترومغناطیسی کار میکند – دقت بالا، مناسب برای فشار و دمای زیاد. - ترانسمیتر سطح هیدرواستاتیک
با اندازهگیری فشار ستون مایع، میزان سطح را بهصورت غیرمستقیم تعیین میکند – مناسب برای مخازن باز یا با ارتفاع محدود. - ترانسمیتر سطح خازنی
تغییر ظرفیت خازنی بین پراب و بدنه مخزن را اندازهگیری میکند – مناسب برای مایعات با ثابت دیالکتریک مشخص. - ترانسمیتر سطح اولتراسونیک
با ارسال پالس صوتی و دریافت بازتاب آن از سطح ماده، سطح مخزن را اندازهگیری میکند – بدون تماس مستقیم و مناسب برای سیالات خورنده یا چسبنده.
- بیشتر بخوانید: سطح سنج التراسونیک چیست؟
نکات مهم در خرید ترانسمیتر سطح
برای انتخاب و خرید ترانسمیتر سطح مناسب باید به موارد زیر توجه شود:
- نوع ماده: مایع یا جامد، خورنده یا غیربرخورنده، چسبنده یا روان.
- شرایط فرآیند: فشار و دمای محیط، وجود گاز یا بخار.
- دقت مورد نیاز: برای فرآیندهای حساس، دقت بالاتر توصیه میشود.
- نوع خروجی الکتریکی: آنالوگ (۴-۲۰mA)، دیجیتال (HART، Modbus)، یا رلهای.
- محیط نصب: آیا ضد انفجار نیاز است؟ شرایط IP و حفاظت مکانیکی مهم است؟
- نگهداری و کالیبراسیون: سادگی در کالیبراسیون و نیاز به سرویس دورهای.
انتخاب صحیح بر اساس این نکات میتواند از هزینههای تعمیر و توقف خط تولید جلوگیری کند و طول عمر مفید تجهیز را افزایش دهد.
کاربردهای ترانسمیتر سطح
ترانسمیترهای سطح در حوزههای مختلف صنعتی کاربرد دارند و نقش مهمی در کنترل دقیق فرآیند ایفا میکنند. برخی از کاربردهای مهم عبارتند از:
- صنایع نفت و گاز: برای کنترل سطح در تانکهای ذخیرهسازی، جداکنندهها و مخازن فرآیندی.
- صنایع شیمیایی: در فرآیندهای حساس که وجود یا عدم وجود سیال تأثیر زیادی بر ایمنی دارد.
- صنایع غذایی و دارویی: برای رعایت استانداردهای بهداشتی در کنترل سطح مواد اولیه یا محصول نهایی.
- کارخانههای تولیدی و نیروگاهها: برای اندازهگیری سطح مخازن آب، بخار، سوخت و مواد خنککننده.
- تصفیهخانههای آب و فاضلاب: برای مدیریت دقیق سطح حوضچهها و جلوگیری از سرریز یا خشکی.
مراحل نصب ترانسمیتر اندازهگیری سطح
نصب درست ترانسمیتر سطح یکی از عوامل مهم در دقت اندازهگیری و عملکرد پایدار دستگاه است. مراحل کلی نصب عبارتند از:
- انتخاب محل نصب مناسب: مکانی که بدون مانع، لرزش و فاصله مناسب از سطح باشد.
- بررسی نوع ماده و شرایط محیطی: مثل دما، فشار، وجود بخار یا کف.
- نصب مکانیکی: شامل محکمکاری، درزگیری و اطمینان از تراز بودن سنسور.
- اتصال الکتریکی و تنظیمات اولیه: وصل کردن خروجی به PLC یا نمایشگر و انجام کالیبراسیون اولیه.
- تست و بررسی صحت عملکرد: برای اطمینان از دقت دادههای اندازهگیریشده.
جمعبندی
ترانسمیتر سطح یکی از اجزای کلیدی در اتوماسیون صنعتی است که بهصورت دقیق، سطح مایعات یا جامدات را اندازهگیری کرده و به سیستمهای کنترلی ارسال میکند. این تجهیز، نقش مهمی در بهینهسازی مصرف، ایمنی و پایداری فرآیندهای صنعتی دارد.
در این میان، شرکت پویاک بهعنوان یکی از تولیدکنندگان ترانسمیتر سطح هیدرواستاتیک در ایران، با بهرهگیری از تکنولوژی روز و استانداردهای صنعتی، محصولاتی دقیق، قابلاعتماد و مقرونبهصرفه ارایه میدهد. اگر بهدنبال راهحلی مطمین برای اندازهگیری سطح در فرآیندهای صنعتی خود هستید، محصولات ما میتوانند انتخابی حرفهای و مطمین باشند.
سوالات متداول
۱. ترانسمیتر سطح چه تفاوتی با سطح سنج دارد؟
سطحسنج فقط مقدار سطح مایع یا ماده را نشان میدهد، اما ترانسمیتر سطح علاوهبر اندازهگیری، مقدار سطح را به صورت سیگنال الکتریکی برای سیستمهای کنترلی ارسال میکند. ترانسمیتر برای اتوماسیون صنعتی کاربرد دارد، در حالی که سطحسنج بیشتر برای نمایش ساده بهکار میرود
۲. از ترانسمیتر سطح در چه صنایعی استفاده میشود؟
ترانسمیترهای سطح در صنایع نفت و گاز، شیمیایی، غذایی، دارویی، نیروگاهی و تصفیه آب بهطور گسترده استفاده میشوند. هر جایی که نیاز به کنترل دقیق سطح مواد در مخازن وجود دارد، این ابزار یک انتخاب حرفهای است.
۳. چه عواملی در انتخاب ترانسمیتر سطح موثر هستند؟
برای انتخاب ترانسمیتر سطح باید به نوع ماده (مایع یا جامد)، دما و فشار فرآیند، دقت مورد نیاز، نوع خروجی الکتریکی و شرایط نصب توجه کرد. انتخاب درست باعث دقت بیشتر، عمر طولانیتر و کاهش هزینههای نگهداری میشود.









